اکسیر اعظم
قصیدۃ مجیدۃ مقبولۃ انشاء اللہ تعالیٰ فی منقبت سیدنا الغوث الاعظمرضی اللہ تعالیٰ عنہ
مطلع تشبیب و ذکر، عاشق شُدن حبیب
ایکہ صد جاں بستہ در ہر گوشۂ داماں توئی
دامن افشانی وجاں بار و چرا بیجاں توئی

آں کدا میں سنگدل عیارۂ خونخوارۂ
کر غمش باجانِ نازک درتپ ہجراں توئی

سروِ ناز خویشتن را برکہ قمری کردۂ
عندلیب کیستی چوں خود گلِ خنداں توئی

ہم رخاں آئینہ داری ہم لباں شکر شِکن
خود بخود نغمہ آئی باز خود حیراں توئی

جوئے خوں نرگس چہ ریزد گر بچشماں نرگسی
بوئے خوں از گل چہ خیزد گربہ تن ریحاں توئی

آں حسنیتی کہ جانِ حسن می نازد بتو
می ندانم از چہ مرگِ عاشقی جویاں توئی

نو غزال کمسنِ من سوئے ویراں می رمی
ہیچ ویرانہ بود جائیکہ در جولاں توئی

سینہ حُسن آباد شد ترسم نمائی درد، لم
زانکہ ازو حشت رسیدہ دردل ویراں توئی

سوختم من سوختم اے تاب حسنت شعلہ خیز
آتشت درجاں ببازد خود چراسوزاں توئی

ایں چنپنی ایکہ ماہت زیرِ ابرِ عاشقی ست
آہ اگربے پردہ روزے بر سر لمعاں توئی

سینہ گر برسینہ ام مالی غمت چینم مگر
دانم اینہم از غرض دانی کہ بس ناداں توئی

ماہِ من مہ بندہ اَت مَہ راچہ مانی کاینچیں
سیہ وقف داغ و بیخواب سرگرداں توئی

عالمے کشتہ بناز اینجا چہ ماندی در نیاز
کار فرما فتنہ را آخر سماں فتاں توئی

دام کا کل بہر آں صیّاد خود ہم می کشا
یا ہمیں مشت پر مارا بلائے جاں توئی

باغہا گشتم بجانِ تو کہ بے ماناستی
یارب آں گل خود چہ گل باشد کہ بلبل ساں توئی

منکہ می گریم سزائے من کہ رویت دیدہ ام
توکہ آئینہ نہ بینی از چہ رو گریاں توئی

یا مگر خود رابروئےخویش عاشق کردۂ
یا حسیں تردیدۂ از خود کہ صید آں توئی

گریز ربط آمیز بسوئے مدح ذوق انگیز

یا ہمانا پر توے از شمع جیلاں برتو تافت
کاینچیں از تابش و تپ ہر دوبا ساماں توئی

آں شہے کا ندر پنا ہش حُسن و عشق آسودہ اند
ہر دورا ایما کہ شاہا ملجاء مایاں توئی

حُسنِ رنگش عِشقِ بُویش ہر دو بر رویش نثار
ایں سراید جاں توئی واں نغمہ زن جاناں توئی

عشق درنازش کہ تاجاناں رسانیدم ترا
حُسن دربالش کہ خود شاخی زمحبوباں توئی

عشق گفتش سید ابر خیزو روبر خاک نہ
حسن گفت از عرش بگزر پر تو یزداں توئی

الالتفات الی الخطاب مع تقریر جامعیۃ الحسن والعشقِ

سرورا جاں پرور امیرانم اندر کارِ تو
حیرتم در تو فزوں بادا سرِ پنہاں توئی

سوزی افروزی گدازی بزمِ جاں روشن کنی
شب بپا استادہ گریاں بادل بریاں توئی

گردِ تو پروانۂ روئے تو یکساں ہر طرف
روشنم شد کر ہمہ رو شمع افروزاں توئی

شہ کریم ست اے رضؔا در مدح سرکن مطلعے
شکرت بخشد اگر طوطی مدحت خواں توئی

اوّل مطالع المدح
پیر پیراں میر میراں اے شہ جیلاں توئی
انس جان قدسیان وغوث انس و جاں توئی

زیب مطلع
سر توئی سرور توئی سر را سرو ساماں توئی
جاں توئی جاناں توئی جاں را قرارِ جاں توئی

ظل ذاتِ کبریا وعکس حسنِ مصطفیٰ
مصطفیٰ خورشیدروآں خورشید راالمعاں توئی

مَنْ رَاٰنِی قَدْرَا َلْحق گر بگوئی می سزو
زانکہ ماہِ طیبہ را آئینہ تاباں توئی

بارک اللہ نو بہار لالہ زار مصطفیٰ
وہَ چہ رنگ است اینکہ رنگِ روضۂ رضواں توئی

جو شد از قدِ تو سردو بار داز روئے تو گل
خوش گلستانے کہ باشی طرفہ سروستاں توئی

آنکہ گویند اولیا راہست قدرت ازِلٰہ
باز گر دانند تیراز نیم راہ ایناں توئی

از تو میر یم وزبییم وعیش جاوید اں کنیم
جاں ستاں جاں بخش جاں پرور توئی وہاں توئی

کہنہ جانے دادہ جانے چوں تو در بریا فتیم
وہ کہ ماں چنداں گرانیم وچنیں ارزاں توئی

عالمِ امی چہ تعلیمے عجیبت کردہ است
اوحش اللہ بر علومت سر وغائب داں توئی

فی ترقیا تہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ
قبلہ گاہِ جان و دل پاکی زلوث آب وگلِ
رخت بالا بردہ از مقصودۂ ارکاں توئی

شہسوار من چہ تازی کہ درگامِ نخست
پاک بیروں تاختہ زیں ساکن وگرداں توئی

تا پری بخشودۂ از عرش بالا بودۂ!
آں قوی پر باِز اشہب صاحب طیراں توئی

سالہا شد زیر مہمیزست اسپ سالکاں
تاعناں دردست گیری آں سوئے امکاں توئی

فی کونہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ سراً الا یدرک
ایں چہ شکل است اینکہ داری تو کہ ظلے بر تری
صورتے بگر فتہ بر اندازۂ اکواں توئی

یا مگر آئینہ از غیب ایں سو کردہ روے
عکس می جو شد نمایاں در نظر زینساں توئی

یا مگر نوعے دگر راہم بشر نا میدہ اند
یا تعالیٰ اللہ از انساں گر ہمیں انساں توئی

فی جامعیۃ رضی اللہ تعالیٰ عنہ لکمات الظاہر الباطن

شرع از رویت چکد عرفاں زپہلویت دمد
ہم بہارِ ایں گل وہم ابرِ آں باراں توئی

پردہ برگیر از رُخت اے مہ کہ شرح ملتی
رُخ بپوش ایجاں کہ رمزِ باطن قرآن توئی

ہم توئی قطب جنوب وہم توئی قطب شمال
نے غلط کردم محیط عالمِ عرفاں توئی

ثابت و سیارہ ہم در تست و عرشِ اعظمی
اہل تمکیں اہل تلویں جملہ راسلطاں توئی

فی ارثہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ عن الانبیاء والخلفاء ونیابہ لہم

مصطفیٰ سلطان عالی جاہ ودرسرکا اُو
ناظمِ ذوالقدر بالادست والا شاں توئی

اقتدار کن مکن حق مصطفیٰ رادادہ است
زیر تخت مصطفیٰ بر کرسی دیوں توئی

دور آخر نشو تو بر قلب ابراہیم شد
دورِ اوّل ہم نشینِ موسی عمراں توئی

ہم خلیل خوانِ رفق ذبیح تیغ عشق !
نوحِ کشتی غریباں خِضِر گمراہاں توئی

موسی طورِ جلال وعیسی چرخ کمال
یُوسف مصِر جمال ایّوب صبر ستاں توئی

تاجِ صدیقی بسر شاہِ جہاں آراستی
تیغ فاروقی بقبضہ داورِ گیہاں توئی

ہم دو نورِ جان و تن داری وہم سیف وعلم
ہم تو ذوالنورینی وہم حیدرِ دوراں توئی

فی تفضیلہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ علی الاولیاء

اولیاء راگر گہر باشد تو بحر گوہری
وربدستِ شاں زرے دادند زر راکاں توئی

واصلاں را در مقامِ قرب شانے دادہ اند
شوکت شاں شدز شان وشانِ شبان شاں توئی

قصر عارف ہر چہ بالا تر بتو محتاج تر
نے ہمیں بناکہ ہم بنیاد ایں بنیاں توئی

فضل منہ فی شئیٍ مِن التلمیحات

آنکہ پایش بر رقاب اولیائے عالم است
وآنکہ ایں فرمود حق فرمود باللہ آں توئی

اندریں قول آنچہ تخصیصات بیجاکر دہ اند
اززلل یا از ضلالت پاک ازاں بہتاں توئی

بہر پایت خواجۂ ہنداں شہ کیواں جناب
بَل علیٰ عینی ورأسی گویداں خاقاں توئی

درتن مردانِ غیب آتش زوعظت می زنی
باز خود آں کشتِ آتش دیدہ رانیساں توئی

آں کہ از بیت المقدس تا درت یک گام داشت
از تورہ می پر سدو منجیش از نقصاں توئی

رہروانِ قدس اگر آنجانہ بینندت رواست
زانکہ اندر حجلۂ قدسی نہ درمیداں توئی

سبز خلعقت باطر اِز قُل ہواللہ اَحد
آں مکرم راکہ بخشید ارنہ در ایواں توئی

فصل منہ فی تفضیلہرضی اللہ تعالیٰ عنہ علیٰ مشائخہ الکرام

گو شیوخت راتواں گفت ازرہِ القائے نور
کافتا بانند ایشانِ ومہِ تاباں توئی

لیک سیر شاں بود بر مستقرو وازکجا
آں ترقی منازل کاندراں ہر آں توئی

ماہ من لاینبغی للشمس ادراک القمر
خاصہ چوں ازعاد کالْعُرْجُوْں دَر اطمینان توئی

کورِ چشم بدچہ می بالی پری بودی ہلال
دی قمر گشتی واِمشَب بَدر و بہتر زاں توئی

فی تقریر عیشہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ
اصفیا در جہد و تو شاہانہ عشرت می کنی
نوش بادت زانکہ خود شایان ہر ساماں توئی

بلبلاں راسوز و سازو سوزِ ایشاں کم مباد
گلر خاں رازیب زیبد زیب ایں بستاں توئی

خوش خورو خوش پوش وخوش زی کوری چشمِ عدو
شاہِ اقلیم تن وسلطان ملک جاں توئی

کامرانی کن بکام دوستاں اے من فدات
چشم حاسد کور بادانوشہ ذی شاں توئی

شادزی اےنو عروسِ شادمانی شادزی
چوں بحمد اللہ در مشکوئے ایں سلطاں توئی

بلکہ لا واللہ کاینہا ہم نہ از خود کردۂ
رفت فرماں ایں چنین وتابع فرماں توئی

ترک نسبت گفتم ازمن لفظ محی الدیں مخواہ
زانکہ دردینِ رضا ہم دین وہم ایماں توئی

ہم بدقت ہم بشہرت ہم بہ نعت اولیاء
فارغ از وصفِ فلان و مدحتِ بہماں توئی

تمہید عرض الحاجۃ

بے نوایاں رانوئے ذکرِ عیشت کردہ ام
زارنالاں راصلائے گوش بر افغاں توئی

چارۂ کن اے عطائے بن کریم ابن الکریم
ظرف من معلوم و بیحد وافرو جو شاں توئی

باہمیں دستِ دوتاودامنِ کو تاہِ وتنگ
ازچہ گیرم درچہ بنہم بسکہ بے پایاں توئی

کوہ نہ دامن و دہد وقت انکہ پُر جوش آمدی
دست در بازار نفرو شند بر فیضاں توئی

المطلع الرابع فی الاستمداد

رومتاب از ما بداں چوں مایۂ غفراں توئی
آیۂ رحمت توئی آئینۂ رحماں توئی

بندہ ات غیرت برد گر بردرِ غیرت رود
ور رود چوں بنگردہم شاہ آں ایواں توئی

سادگیم بیں کہ میں جویم زتو درمانِ درد
درد کو درماں کجاہم ایں توئی ہم آں توئی

الاستغانۃ اللاسلام

دین بابائے خودت را از سر نو زندہ کن
سیدا آخر نہ عمر سید الادیاں توئی

کافراں توہین اسلام آشکار امی کنند
آہ اے عزّ مسلماناں کجا پنہاں توئی

تابیا ید مہدی از ارواح وعیسیٰ از فلک
جلوۂ کن خود مسیحا کار ومہدی شاں توئی

کشتیِ ملت بموجے کالجبال افتادہ است
من سرت گردم بیا چوں نوح ایں طوفاں توئی

بادریز و موج موج وموج خیزد فوج فوج
بر سروقت غریباں رَس چوکشتی باں توئی

استمداد العبد لنفسہٖ

حاش للہ تنگ گردو جاہت از ہمچوں منے
یا عمیم الجود بس باوسعت داماں توئی

نامۂ خود گرسیہ کردم سیہ ترکردہ گیر
بلکہ زینساں صدد گرہم چوں مہ رخشاں توئی

گم چہ شد گرزیزہ گشتم نگ بدستت مومیا
گم چہ شد گر سوختم خود چشمۂ حیواں توئی

سخت ناکس مرد کے ام گرنہ رقصم شاد شاد
چوں شنیدم ہم طب واشطح وغن گویاں توئی

وقت گوہر خوش اگر وریاش دردل جائے داد
غرقہ خس راہم نہ بیند خس منم عماں توئی

کوہِ من کاہست اگر دستے دہی وقت حساب
کاہِ من کوہست اگر بر پلۂ میزاں توئی

المباہات الجلیۃ باظہار نسبۃ العبدیۃ

احمد ہندی رضؔا ابنِ نقی ابن رضؔا
از اب وجد بندہ وواقف زہر عنواں توئی

مادرم باشد کنیز تو پدر باشد غلام
خانہ زاد کہنہ ام آقائے خان و ماں توئی

من نمک پروردہ ام تا شیر مادر خوردہ ام
للہ المِنّۃ شکر بخش نمک خوراں توئی

خطِ آزادی نہ خواہم بند گیت خسروی است
یللے گر بندہ ام خوش مالک غلماں توئی

انتساب المدّاح الیٰ کلاب الباب العالی

برسر خوانِ کرم محروم نگز ارند سگ
من سگ و ابرار مہمانان و صاحب خواں توئی

سگ بیاں نتواند وجودت نہ پابند بیانست
کام سگ دانی وقادر بر عطائے آں توئی

گر بسنگے می زنی خود مالکِ جان و تنی
وربہ نعمت می نوازی منّتِ منّاں توئی

پارۂ نانے بفر ماتا سوئے من افگنند
ہمّتِ سگ ایں قدر دیگر نوال افشاں توئی

من کہ سگ باشم زِکوۓ تو کجا بیروں روم
چوں یقیں دانم کہ سگ رانیز و جہ ناں توئی

در کشادہ خواں نہادہ سگ گرسنہ شہ کریم
چیست حرفِ رفتن و مختار خوان وزاں توئی

دور بنشینم زمیں بوسم فتم لابہ کنم
چشم در توبندم و دانم کہ ذوالا حساں توئی

للہ العِزّۃ سگِ ہندی و در کوئے تو بار
آرے ابن رحمۃ اللعالمین اے جاں توئی

ہر سگےرابر درِ فیضیت چناں دل می دہند
مرحبا خوش آؤ بنشیں سگ نۂ مہماں توئی

گر پریشاں کرد وقت خادمانت عو عوم
خامش اہل درد را مپسند چوں درماں توئی

وائے من گر جلوہ فرمائی ومن ماند بمن
منزمن بستاں وجالیش درد لم منشاں توئی

قادری بودن رضؔا رامفت باغ خُلد داد
من نمی گفتم کہ آقا مایۂ غفراں توئی